مزایا و معایب خرما برای کبد چرب

امروزه در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که تعداد مبتلایان به کبد چرب در سراسر جهان روزبه‌روز افزایش است. علت اصلی این امر را نیز می‌توان در افزایش مصرف غذاهای پرچرب مانند انواع فست فود و کاهش ورزش و میزان تحرک دانست که همه آن‌ها از ماشینی و الکترونیکی شدن بسیاری از امور روزانه و کاهش وقت آزاد اکثریت مردم نشاءت می‌گیرند. بااین‌حال، پژوهشگران به این حقیقت پی برده‌اند که اضافه کردن چند عدد خرما به رژیم غذایی روزانه می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری خطرناک را به‌طور چشمگیری کاهش دهد. اما استفاده روزانه از خرما باید به چه صورت و چه اندازه باشد؟ آیا ممکن است مصرف خرما موجب آسیب به کبد شود؟ در ادامه می‌توانید جواب این سؤالات را بخوانید.

نخل؛ درختی باارزش در ایران

هزاران سال است که مردم از فواید خرما برای سلامتی خود استفاده می‌کنند. این میوه، یک منبع غذایی کامل است که شواهد کشت آن به 7000 سال پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد. در مورد این میوه حتی در کتاب مقدس و قرآن نیز می‌توان مطالبی پیدا کرد. ایران کشوری پر از مناطق گرمسیری و مناسب برای پرورش نخل‌ها است. قدمت برخی نخلستان‌های ایران به پیش از دوران هخامنشی برمی‌گردد و کشورهایی مانند چین، از ایران به‌عنوان سرزمین نخل یاد می‌کرده‌اند. امروزه نیز می‌بینیم که خرما یکی از میوه‌های صادراتی ایران است و در طبخ سوغات بسیاری از شهرها از آن استفاده می‌شود.

نه‌تنها میوه خرما، بلکه هسته آن نیز برای بهبود سلامت بدن مفید است. بسیاری از اقوام عرب دانه‌های خرما را تفت‌ داده و از آن برای درست کردن یک فنجان قهوه لذیذ بدون کافئین استفاده می‌کنند. دانه‌های خرما را همچنین می‌توان در آب خیساند و از آن به‌عنوان یک وعده غذایی مقوی برای شترها و گاوها بهره گرفت. برخی اقوام دانه خرما را به آرد تبدیل می‌کند تا با آن نان بپزند و از میوه آن برای تولید سرکه و عسل استفاده می‌کنند. می‌بینیم که حتی شاخه برگ این درخت بلندقامت نیز کاربرد دارند و اقوام ایرانی با استفاده از آن‌ها سبدها و زیراندازهایی را می‌سازند که در زندگی روزمره و دکوراسیون‌های داخلی کاربرد دارند.

خرما میوه‌ای سرشار از خاصیت

خرما تأثیرات مثبت را در هر رژیم غذایی افزایش می‌دهد. باوجود شیرینی زیاد این میوه، مطالعات نشان داده‌اند که خرما دارای شاخص گلیسمی (شاخص قندخونی) پایین است و پس از مصرف آن، سطح قند خون چندان افزایش نمی‌یابد. وجود خرما در رژیم غذایی از قلب و کبد در برابر آسیب محافظت می‌کند؛ اما این امر تنها تا زمانی صادق است که در مصرف روزانه آن زیاده‌روی نکرده باشید. به‌طورکلی، خرما به دلیل برخورداری از پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین‌های A، B، C و K، مس، آهن، روی، منیزیم، پتاسیم و سایر مواد معدنی ضروری ارزش غذایی بالایی دارد. خواص خرما برای بدن به‌طورکلی شامل موارد زیر هستند:

• خرما برای کبد چرب یک درمان طبیعی محسوب می‌شود.
• خرما سرشار از فیبرهای محلول و نامحلولی است که به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کنند.
• به بهبود هضم غذا کمک می‌کند و باعث کاهش سطح کلسترول بد (LDL) که عامل اصلی انسداد رگ‌های خونی است می‌شود.
• با استفاده از خرما می‌توان علائم نوروپاتی (درد، ضعف یا بی‌حسی دست‌ها، پاها و سایر اندام‌ها) را کاهش داد. نوروپاتی که در اثر آسیب عصبی رخ می‌دهد، اغلب در بیماران دیابتی دیده می‌شود.
• خرما سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای فنولیک است و از آن می‌توان برای جلوگیری از گرفتگی عروق و بیماری آترواسکلروز (بزرگ‌ترین عامل سکته مغزی و حملات قلبی) بهره گرفت.
• خرما با کاهش میزان فیبروز کبدی، از ابتلا به سیروز کبدی (نوعی زخم در بافت کبد) جلوگیری می‌کند.
• خرما حاوی ترکیبات ضدالتهابی است که به کاهش التهاب در بیماری‌هایی مانند آسم، آرتریت و آلرژی کمک می‌کند.
• آنتی‌اکسیدان‌های خرما می‌توانند رادیکال‌های آزاد را خنثی کرده و مانع از پیری زودهنگام، آسیب دیدن DNA سلول‌ها و بروز سرطان می‌شود.

مزایای خرما برای کبد چرب

خرما یکی از مواد مغذی بسیار عالی برای درمان کبد چرب است. البته این امر را می‌توان مشروط به استفاده از میزان مناسب و متعادل دانست. به‌طورکلی، با توجه به مزایای زیر می‌توان از خرما درروند درمان کبد چرب بهره گرفت:

1. افزایش انرژی بدون جذب کلسترول

همان‌طور که بیان شد، خرما میوه‌ای سرشار از مواد معدنی، پروتئین‌ها و ویتامین‌هایی است که به‌سرعت جذب بدن می‌شوند. بااین‌حال، در ترکیبات این میوه گرمسیری خبری از کلسترول نیست. مصرف کلسترول که اصلی‌ترین عامل ابتلا به کبد چرب است، باید در رژیم غذایی مبتلایان به حداقل برسد. با توجه به اینکه خرما فاقد کلسترول است و می‌تواند میزان بالایی انرژی به بدن شما ببخشد، استفاده از آن به‌عنوان منبع انرژی برای افراد مبتلابه کبد چرب بلامانع است.

2. کاهش وزن

کاهش وزن که یکی از اصول درمان کبد چرب است به کمک خرما میسر می‌شود. خرما سرشار از فیبر است و فیبر به فرایند هضم سرعت می‌بخشد. به‌این‌ترتیب، میزان مواد جذب‌شده در سیستم گوارش کاهش پیدا می‌کند و وزن فرد کاهش می‌یابد. خرما می‌تواند جایگزین خوبی برای قند در کنار چای، شیرینی‌های قندی و میان وعده‌های پر کلسترول باشد و به‌عنوان یک صبحانه سالم استفاده شود. این امر موجب کاهش ولع شما به شیرینی‌جات می‌شود.

3. کنترل بیماری کبد چرب

در صورت ابتلا به کبد چرب، پزشک شما حتماً توصیه می‌کند که امگا 3 را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. امگا 3 می‌تواند این بیماری را تا حد زیادی کنترل کند و عوارض آن را کاهش دهد. بسیار بهتر خواهد بود اگر امگا 3 را به‌صورت طبیعی و بدون استفاده از داروهای صنعتی مصرف کنید. خرما به‌عنوان یکی از منابع غنی از اسید چرب می‌تواند یکی از سالم‌ترین و لذیذترین انتخاب‌ها برای شما باشد.

4. پاک‌سازی کبد

پاک‌سازی کبد از نیز راهی برای کمک به درمان کبد چرب است که با استفاده از خرما میسر می‌شود. جالب است بدانید که خرما با برخورداری از مقادیر زیادی مواد معدنی و پتاسیم می‌تواند در پاک‌سازی کبد مؤثر واقع شود. به‌این‌ترتیب، سموم و فلزات سنگین نیز از این عضو حیاتی بدن حذف می‌شوند.

5. کاهش التهاب ناشی از کبد چرب

در صورت ابتلا به کبد چرب، متأسفانه التهاب نیز یکی از عارضه‌هایی است که تجربه خواهید کرد. به همین دلیل، بهتر است آنتی‌اکسیدان‌ها را در رژیم غذایی خود افزایش دهید. آنتی‌اکسیدان‌ها در اینجا می‌توانند التهاب را تسکین داده و به کاهش عوارض شما کمک کنند.

3. کاهش تولید چربی ناشی از تجمع قند

علاوه بر مصرف زیاد چربی، افزایش میزان قند در بدن فرد نیز می‌تواند موجب تولید چربی و چرب شدن کبد شود. این امر اغلب زمانی رخ می‌دهد که ترشح انسولین کم یا عملکرد آن اشتباه بوده باشد. به‌این‌ترتیب، قندها تجمع می‌یابند و درنهایت، به چربی تبدیل می‌شوند. حال برای متوقف کردن این روند باید از مواد غذایی حاوی منگنز استفاده کرد که عملکرد مناسب غده پانکراس و ترشح انسولین را تقویت می‌کنند. انسولین همچنین موجب ترشح آنزیم‌های تجزیه‌کننده پروتئین و چربی می‌شود و از این طریق نیز به درمان کبد چرب کمک می‌کند.

4. کاهش احتمال ابتلا به اختلالات کبدی

منیزیم که به تنظیم قند خون و فشارخون کمک می‌کند، یکی از ترکیبات خرما به شمار می‌آید. از طرف دیگر، کمبود این ماده می‌تواند اختلالات کبدی و کلیوی را به دنبال داشته باشند. بنابراین، با استفاده از خرما می‌توانید کمبود منیزیم بدن خود را جبران کرده و از بروز این اختلالات جلوگیری کنید.

معایب خرما برای کبد چرب

همان‌طور که پیش از به آن اشاره کردیم، میزان مصرفی خرما از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این نکته آن‌قدر مهم است که تأثیر مثبت یا کاملاً بالعکس خرما برای کبد چرب را تعیین می‌کند. لازم است بدانید که مصرف بیش‌ازحد خرما موجب بالا رفتن میزان قند، تجمع گلوکزها و تولید چربی می‌شود و درنهایت، به کبد و طحال آسیب می‌رساند. این قند می‌تواند فشارخون را افزایش دهد و در صورت وجود بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، سندرم متابولیک و بیماری‌های قلبی و عروقی، خطرات زیادی را ایجاد می‌کند.

جالب است بدانید که مصرف میزان بالای خرما برای افرادی که دچار جوش دهان یا تب‌خال می‌شوند نیز درنتیجه مطالعات صورت گرفته ممنوع شده است. زیرا ویروس‌های تب‌خال از این قند تغذیه کرده و موجب بروز زخم تب‌خال می‌شوند. توجه داشته باشید که مصرف بیش‌ازحد خرما می‌تواند پوسیدگی دندان‌ها را نیز به دنبال داشته باشد.

جمع‌بندی

خرما یکی از فراوان‌ترین میوه‌های موجود در ایران است که در مناطق گرمسیری رشد می‌کند و به دلیل فراوانی، به سایر کشورها نیز صادر می‌شود. این میوه می‌تواند به‌صورت یکی از ترکیبات شیرینی، سرکه، شکر، شیره خرما، آرد و خود میوه مورداستفاده قرار بگیرد. سرکه خرما تأثیر چشمگیری در درمان بیماری‌هایی مانند کبد چرب و چربی خون دارد و می‌تواند شما را از بسیاری عواقب خطرناک و حتی مرگ نجات دهد. خواص خرما به همین‌جا خلاصه نمی‌شود و از دانه و میوه این گیاه همچنین در کاهش وزن، بهبود کیفیت و شفافیت پوست و مو و… نیز استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که در مورد میزان مصرفی خرما باید با مشورت پزشک مشخص شود.